Emisa dikopano tse kwetsweng dipakeng tsa mmuso le dikgwebo tse kgolo

A ke o nahane titjhere ya hao e tsuba ka tlelaseng. Ho ba bang ba rona, sena e bile nnete ho fihlela melao e metjha e bewa ke mmuso ka 1993 [1]. Empa ke hobaneng ha mmuso o ne o sa nke kgato kapele? Ka pampiri ya bona e phatlaladitsweng ka 2003, Mia Malan le Rosemary Leaver ba hlalosa kamano dipakeng tsa kgwebo e kgolo ya kwae le mmuso [2] [3]. Qetellong mmuso o ile wa beha bophelo bo botle ba setjhaba pele ho diphaello, ka lebaka la mosebetsi wa babuelli ba bophelo bo botle.

Bafuputsi ba fumane hore dikgwebo tse ding tse kgolo, kapa balekane ba bona, ba bile le dikopano le mmuso ka mora menyako e kwetsweng se ka bolelang hore maano a setjhaba a a hlapollwa ho sireletsa diphaello [4]. Kgapo ya mmuso e re bontshitse hore re na le mosebetsi o mongata oo re lokelang ho o etsa. Empa re ntse re hatela pele ho ntlafatsa ponaletso le boikarabello. Boradipolotiki ba tlameha ho phatlalatsa dithahasello tsa ditjhelete [5], mme mekga ya dipolotiki jwale e tlameha ho pepesa hore ke bomang ba e tshehetsang ka ditjhelete [6].

Re hloka ho tswela pele ho aha ka sekgahla sena. Re ke ke ra kgona ho ba le phetapheto ya 2014. Dikgwebo tse kgolo tse etsang dijo tse kang pholoni di ne di sa dumellane le tshisinyo ya mmuso ya melao ya bohlweki mme ho fapana le hoo di ne di batla ho itaola [7] [8]. Mmuso o ne o lokela hore ebe o ile wa lwantsha dikgwebo tseo tse kgolo ka 2014 mme wa beha melawana e metjha leha ho le jwalo.

Mmuso o tlameha ho ema kgahlanong le bahlorisi ba dikgwebo tse kgolo. Mosebetsi wa bona ke ho sebeletsa batho, eseng dithahasello tsa poraefete.

Matona a kgabane, Balaodi-Kakaretso, Ditho tsa Palamente le ba bang bohle ba hirilweng e le basebeletsi ba setjhaba kapa diofising tsa dipolotiki.

Batho, eseng phaello, ba lokela ho busa. Empa dikgwebo tse ding tse kgolo di sebedisitse matla a tsona ho susumetsa diqeto. Ho tloha ka ho fana ka diveine le dijo [9] ho ya ho tlhoriso, re bone kamoo dikgwebo tse ding tse kgolo di lekileng ho emisa kapa ho diehisa lekgetho [10] [11], meputso e betere ya basebetsi [12] le meriana e theko e tlase [13].

Rona, ba saenneng ka tlase, re etsa kgoeletso ya hore le dumellane le ditlhoko tse latelang:

– Itlameng pontsheng ya setjhaba ka ponaletso ka ho bontsha dikopano, diketsahalo, mangolo, ditlhahiso le dipuisano tse ding tsohle le dikgwebo tse kgolo le balekane ba tsona. Ditokomane tsohle le tlhahisoleseding di tlameha ho fumaneha habonolo ho setjhaba.

– Itlameng pontsheng ya setjhaba ho sireletsa mekgwa ya ho etsa diqeto kgahlanong le dikgwebo tse kgolo le balekane ba tsona. Ke kgohlano ya dithahasello ho ba kgothatswang ke phaello ho kenya letsoho kapa ho susumetsa ho etswa ha diqeto molemong wa setjhaba.

– Sebetsang ho qobella le ho phethahatsa dikhoutu tsa boitshwaro tsa basebeletsi ba setjhaba le basebeletsi ba dipolotiki ho netefatsa hore diqeto di sebeletsa setjhaba le molaotheo, eseng dithahasello tsa poraefete.

– Setjhaba se tlameha ho fumana diphatlalatso tsa dithahasello habonolo bakeng sa basebeletsi bohle ba phahameng ba setjhaba ho thusa ho beha leihlo dikgohlano tsa dithahasello.

Diqeto tsa lona e ke ke ya ba tshekisetso dipakeng tsa dithahasello tsa poraefete le tsa setjhaba. Boikarabello ba lona ke ho sebeletsa setjhaba le molaotheo, ho bolelang ho laola dithahasello tsa poraefete le ho netefatsa hore dikgwebo tse kgolo ha di etse diphaello ka ditjeo tsa batho.

Qetellong, re etsa kgoeletso ho dikgwebo tse kgolo le balekane ba tsona ho emisa ho sebedisa mehlodi ya bona e mengata ho diehisa, ho hlapolla le ho senya diqeto tse molemong wa setjhaba. Bontshang hore ha le bahlorisi mme le kgaotse ho etsa naha motshwaruwa ka ditshokelo tsa ho lahlehelwa ke mesebetsi le ho itokolla. Ka diphaello tsa lona tse kgolo, bonyane boo le ka bo etsang ke ho hlompha demokrasi ya rona, puso le seriti sa batho.

Mmuso o lokela ho etsa diqeto tse behellang batho pele, eseng diphaello tse kgolo tsa dikgwebo. Dikgoeletso tsa ponaletso le boikarabello di ntse di hola le ho feta. Haeba ba lekaneng ba rona ba ka kopana, basebeletsi ba setjhaba le basebetsi ba kgethilweng ke setjhaba ba ka tlameha ho emisa dikopano tse kwetsweng le dikgwebo tse kgolo.

Share the Post:

Related Posts